Omdat het landschapsbestuur in 1630 bepaalde, dat alle ouders voor elk kind vijftien stuivers schoolgeld aan de plaatselijke schoolmeester moesten betalen, tot het kon lezen en schrijven en op de hoogte was van de gereformeerde geloofsleer, kan men sinds die tijd al spreken van een soort Drentse leerplicht. Temeer daar deze verplichting gold voor ieder kind vanaf zeven jaar, ook als de ouders het niet naar school lieten gaan. Vooral de laatste bepaling was bedoeld als een stok achter de deur om elk kind onderwijs te doen geven.

In 1730 werd het bezoeken van een school voor elk kind dwingend voor-geschreven en daarmee was de Drentse leerplicht wettelijk vastgesteld. In de praktijk werd er noch door de ouders, noch door de autoriteiten de hand aan gehouden en kwam het er in veel gevallen op neer, dat er alleen betaald werd over de tijd, dat de kinderen de school werkelijk bezochten. Dat was meestal alleen gedurende de wintermaanden. De schoolgeldwet werd in 1857 ingetrokken. Ook de Drentse kinderen gingen pas het hele jaar door naar school, toen in 1900 de landelijke leerplicht werd ingevoerd.