Begrip

Doopsgezinde Gemeenten

reageer

Uw reactie

Wij zijn altijd opzoek naar reacties om de kennisbank van Drenthe uit te breiden. Wanneer u een correctie wilt doorgeven of een lemma wilt aanleveren voor de Drentse encyclopedie dan kunt u onderstaand formulier gebruiken. Ontroerende anekdotes bij een lemma of anderszins bijzondere verhalen worden niet als zodanig opgenomen in de encyclopedie. Deze reacties zullen derhalve niet in behandeling worden genomen.

Huizing

Protestants kerkgenootschap.

Hiervan zijn er vier in Drenthe, namelijk in Meppel, Assen, Emmen en Roden.

De naam Doopsgezind is afgeleid van de doop die alleen bij volwassenen plaats vindt. De Friese pastoor Menno Simons stapte in 1538 uit de Katholieke Kerk en stond aan de wieg van de Doopsgezinden of Mennonieten. In 1608 werd Luichten Jans uit zijn ambt gezet als kerkvoogd te Roderwolde wegens 'eenigen smaack van Menisterije'. In 1626 rapporteerden de kerkvisitatoren, dat het in Roderwolde vol was 'van Menisten, ende sin geen lidtmaten'. De Drentse Synode kwam niet in actie en veel kinderen bleven ongedoopt. Dit ging de synode te ver en men verzocht aan de roomsgezinde drost Caspar van Ewsum om aan de schadelijke sekte een eind te maken. Van Ewsum liet de zaak op zijn beloop evenals zijn opvolger Roelof van Echten. De 'tibben' (scheldnaam voor doopsgezinden) kwamen toen onder kerkelijke censuur, maar dat had geen effect.

In 1639 liet Jacob van Soost, een mennist in Havelte, zich dopen om te kunnen trouwen met een gereformeerd meisje. Na zijn huwelijk werd hij opnieuw doopsgezind, evenals zijn vrouw.

De Doopsgezinde Gemeenten van vandaag zijn bestuurlijk autonoom, maar verenigd in de Algemene Doopsgezinde Sociëteit.

De Doopsgezinde Gemeente in Assen is gesticht in 1896. Het kerkgebouw, de Vermaning aan de Oranjestraat, dateert van 1909 en is ontworpen door het toenmalige kerkenraadslid en directeur gemeentewerken T. Boonstra. De kerk is een soort minikathedraaltje met twee 'hoektorens' en statige boogvensters met ritmische puntdakjes. Bij de viering van het 25-jarig bestaan in 1922 kwam er boven de kansel een gebrandschilderd raam met de emblemen Geloof, Hoop en Liefde. De Doopsgezinde Gemeente voelt zich verwant aan de Vereniging van Vrijzinnig Hervormden VVH. Sinds 1984 houdt de VVH haar diensten in de kerk van de doopsgezinden. Ook verleende men onderdak aan de Principieel Vrijzinnig Hervormden, de Baptisten Gemeente en de Nieuw Apostolische Kerk.

De Doopsgezinde Gemeente Meppel dateert uit 1881. Een tijd lang is er samengewerkt met de gemeente in Assen door aanstelling van een gemeenschappelijke predikant.

De Doopsgezinde Kring in Emmen ontstond in 1936, waaruit eind jaren '60 een Doopsgezinde Gemeente werd gevormd. In 1971 integreerde deze in de Hutgemeenschap samen met Remonstranten en anderen.

De gemeente in Roden is van 1937 en heeft sinds 1955 een eigen kerkgebouw.

In Hoogeveen en Zuidlaren groeide een kring van doopsgezinden niet uit tot een zelfstandige gemeente. [Huizing]

Literatuur

  • Lit.: J.G.C. Joosting en L. Knappert, Schetsen uit de kerkelijke geschiedenis van Drenthe (Leiden 1916)
  • Menist: Honderd jaar Doopsgezinde Gemeente Assen (1996).